Superbroeikasgassen
De onzichtbare klimaatramp
De aarde warmt in razendsnel tempo op door de massale uitstoot van broeikasgassen. CO₂ is het bekendste broeikasgas, verantwoordelijk voor emissies uit energiecentrales, industrie en transport. Maar er zijn gassen die duizenden keren schadelijker zijn dan CO₂ en die worden overal ter wereld gebruikt in airconditioners.
F-gassen
Dit zijn de F-gassen, synthetische koudemiddelen die door de mens zijn ontwikkeld vanwege hun goede koeltechnische eigenschappen. Maar wat weinig mensen weten: ze zijn desastreus voor het klimaat.
De meest gebruikte F-gassen van dit moment (HFK’s zoals R-410A, R-32 en R-134a) hebben een global warming potential (GWP) van duizenden keren CO₂. Ter vergelijking:
- CO₂ heeft een GWP van 1
- R-410A heeft een GWP van 2.088
- R-32 heeft een GWP van 675
De oudere F-gassen (HCFK’s zoals R-12 en R-22) waren niet alleen extreem schadelijk voor het klimaat, maar braken ook de ozonlaag af. Daarom zijn ze inmiddels verboden. Maar hun opvolgers, de “minder schadelijke” HFK’s, worden door de explosieve groei van airconditioners steeds wijdverspreider. En het grote probleem is: ze lekken altijd.
Hoe goed men ook beweert dat airco’s “gesloten systemen” zijn, de praktijk laat een lekpercentage zien van 5% tot zelfs 10% per jaar! (Bron).
0,5 graad opwarming voorkomen door afscheid te nemen van f-gassen
Onderzoek van onder andere de Nederlandse wetenschapper Guus Velders toont aan dat we tot 0,5°C aan opwarming kunnen besparen als we versneld stoppen met het gebruik van F-gassen. (Bron).
Volgens een rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving waren F-gassen verantwoordelijk voor 3% van de wereldwijde broeikasgasuitstoot. Maar met de exponentiële groei van airconditioners is dit aandeel waarschijnlijk al veel hoger.
Dit is een gigantische kans: met een snelle transitie naar alternatieve koeling kunnen we een halve graad aan opwarming voorkomen!
F-gassen worden ‘groen gewassen’ door oneerlijke berekeningen
De nieuwste F-gassen worden vaak als ‘duurzaam’ geprofileerd, simpelweg omdat ze iets minder schadelijk zijn dan hun voorgangers. Maar deze “verbetering” is misleidend. De werkelijke impact wordt verdoezeld met sjoemelsoftware in de berekening van hun GWP.
Een goed voorbeeld is R-32, dat een GWP van ‘slechts’ 675 zou hebben. Maar wat erbij niet wordt verteld:
- De impact van R-32 wordt berekend over een periode van 100 jaar, terwijl het gas slechts 5 jaar in de atmosfeer blijft.
- In deze eerste 5 jaar is de klimaatschade 20 keer zo hoog als in de rest van de berekende periode!
Greenpeace laat in dit rapport zien hoe deze rekenmethode de echte schade verhult.
DE GROOTSTE BRON VAN PFAS: HFO’S, DE 'GROENE' BEDRIEGERS
En alsof de klimaatschade nog niet erg genoeg is, zijn de nieuwste F-gassen (de HFO’s zoals R-1234yf en R-1234ze) een ramp voor het milieu op een heel ander niveau.
- Ze lijken op papier een lage GWP te hebben (soms zelfs lager dan CO₂).
- Maar in de atmosfeer breken ze af tot trifluorazijnzuur (TFA), een toxisch ‘forever chemical’ dat in water, bodem en ons lichaam ophoopt en nooit meer afbreekt.
- TFA is dus een vorm van PFAS en F-gassen zijn de grootste bron van PFAS in Europa!
Dit is geen kleine vervuiling, maar een milieuramp in wording. Zoals dit artikel van het European Environmental Bureau (EEB) beschrijft: HFO’s dragen bij aan een onomkeerbare vervuiling van ecosystemen.
CONCLUSIE: TIJD VOOR ÉCHTE DUURZAME KOELING
De belofte van groene F-gassen is een groene leugen. De industrie probeert ons wijs te maken dat nieuwe F-gassen een “duurzame” oplossing zijn, terwijl ze in werkelijkheid:
- Het klimaat extreem opwarmen (hoge GWP, misleidende berekeningen).
- Altijd lekken (geen enkel systeem is 100% gesloten).
- Giftige PFAS produceren die ons milieu en onze gezondheid bedreigen.
De oplossing? Een volledige transitie naar écht duurzame koeltechnieken.
Denk aan natural koeling, zoals dauwpuntkoeling, en natuurlijke koudemiddelen zoals water en CO₂ in veilige toepassingen.